Niepołomicka Spółdzielnia Energetyczna 19.12.2024 r. podpisała umowę ze Skarbem Państwa–Ministrem Klimatu i Środowiska o objęcie wsparciem bezzwrotnym z planu rozwojowego nr KPOD.03.12-IP.05-0236/23 przedsięwzięcia „Rozwój Niepołomickiej Spółdzielni Energetycznej” w ramach Inwestycji B2.2.2/G1.1.2 Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększania Odporności : Instalacje OZE realizowane przez społeczności energetyczne Część A (wsparcie przedinwestycyjne)
Jednym z kół zamachowych transformacji energetycznej w Unii Europejskiej i na świecie są społeczności energetyczne. Przykłady z innych krajów pokazują, że społeczności energetyczne sprzyjają rozwojowi gospodarczemu i przyczyniają się do wzrostu bezpieczeństwa energetycznego, poprawy stanu środowiska oraz obniżania kosztów energii. Są także istotnym czynnikiem rozwoju lokalnej gospodarki – tworzą miejsca pracy oraz umożliwiają powstawanie i rozwój istniejących małych i średnich firm produkcyjnych i usługowych. Mogą – przy założeniu pokonania barier o rozmaitym charakterze – stać się czynnikiem ograniczającym ubóstwo energetyczne. Jednak w Polsce lokalne inicjatywy energetyczne nie rozwijają się w stopniu wystarczającym.
Ograniczeniem są m.in.:
- nierozwinięte i nieprzetestowane w praktyce modele biznesowe;
- problemy natury technicznej;
- niestabilność i niedostosowanie otoczenia prawnego i regulacyjnego do współczesnych realiów i trendów;
- ograniczony transfer wiedzy z sektora energetyki do społeczności energetycznych, samorządów oraz podmiotów zainteresowanych działaniami w obszarze energetyki odnawialnej;
- ograniczone zaufanie społeczne oraz niskie zainteresowanie angażowaniem się w lokalne inicjatywy energetyczne;
- brak dostępnych środków publicznych na uruchomienie działalności takiej inicjatywy.
Odpowiedzią na wymienione ograniczenia jest inwestycja Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększania Odporności pn. B2.2.2 INSTALACJE OZE REALIZOWANE PRZEZ SPOŁECZNOŚCI ENERGETYCZNE – w dalszej części określanej jako „Inwestycja B2.2.2”. Co istotne Krajowy Plan Odbudowy i Zwiększania Odporności zainicjował równolegle przeprowadzenie reform, które mają ułatwić tworzenie i rozwój społeczności energetycznych.
Celem Inwestycji B2.2.2 jest rozwój lokalnych odnawialnych źródeł energii realizowanych przez społeczności energetyczne (w tym klastry energii, spółdzielnie energetyczne oraz inne społeczności energetyczne wynikające z wdrożenia Dyrektywy RED II), grupowo działających prosumentów (prosument zbiorowy i wirtualny) ze szczególnym uwzględnieniem roli JST (w szczególności gminy i związki gmin) tworzących tego typu lokalne społeczności energetyczne.
Inwestycja B2.2.2 powinna przyczynić się do bardziej zrównoważonego rozwoju energetyki odnawialnej na szczeblu lokalnym, w szczególności lepszego planowania rozwoju OZE oraz dostosowania tego procesu do lokalnych uwarunkowań oraz potrzeb. Inwestycja będzie realizowana do połowy 2026. Została opracowana z uwzględnieniem założeń przyjętych w Krajowym Planie Odbudowy i Zwiększania Odporności (dalej: KPO), rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/241 z dnia 12 lutego 2021 r. ustanawiającym Instrument na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności, rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/1046 z dnia 18 lipca 2018 r. w sprawie zasad finansowych mających zastosowanie do budżetu ogólnego Unii, zmieniającym rozporządzenia (UE) nr 1296/2013, (UE) nr 1301/2013, (UE) nr 1303/2013, (UE) nr 1304/2013, (UE) nr 1309/2013, (UE) nr 1316/2013, (UE) nr 223/2014 i (UE) nr 283/2014 oraz decyzję nr 541/2014/UE, a także uchylającym rozporządzenie (UE, Euratom) nr 966/2012; rozporządzenie Komisji (UE) nr 651/2014 z dnia 17 czerwca 2014 r. uznającym niektóre rodzaje pomocy za zgodne z rynkiem wewnętrznym w zastosowaniu art. 107 i 108 Traktatu oraz Ustawie z dnia 6 grudnia 2006 r. o zasadach prowadzenia polityki rozwoju (Dz. U. z 2023, poz. 225, z późn. zm.).
